Jutters Mu-ZEE-um: "de vrijwilligers hier kennen een zee aan verhalen" | door Tom Hendriks
Bij binnenkomst “ruik” je de zee. Dat is niet zo vreemd, want het Zandvoortse Jutters Mu-ZEE-um bevindt zich aan de rand van de Noordzee. Maar wie in die enorme verzameling zeebuit terecht komt krijgt via zijn geheugen meteen die specifieke zeelucht in de neus. En die suggestie zal versterkt worden door de vele verhalen, die de vrijwilligers van het Mu-ZEE-um in de loop der jaren hebben verzameld en met graagte vertellen aan de vele bezoekers.
Veel bezoekers, jawel. Vorig jaar maar liefst 26.774. Schoolklassen, gezinnen, bedrijven, feestgangers en andere nieuwsgierigen brachten tijd door tussen de gejutte en gekregen spullen, die in tal blijven groeien en af en toe een andere plek krijgen. Want het Jutters Mu-ZEE-um blijft in beweging. Zo zijn de schelpencollecties onlangs op één plek samengebracht, omdat gebleken is dat schelpen de laatste tijd om een of andere reden zeer in de belangstelling staan. En de vrijwilligers zijn alert om mee te gaan met de actualiteit.
Een team van veertien enthousiaste vrijwilligers houdt momenteel dit unieke Mu-ZEE-um draaiende, van wie er zeven de rondleidingen verzorgen. Coördinator Hans Sandbergen zou er best nog wel een paar bij willen hebben, want soms is het krap. Zeker in de schoolvakanties, wanneer het Zee Strand en Jutters Mu-ZEE-um, zoals de officiële naam luidt, elke middag open is. In mijn zoektocht naar wat vrijwilligers eigenlijk doen besloot ik daarom eens op bezoek te gaan in gebouw De Rotonde, waar het Mu-ZEE-um vanaf de oprichting in 2000 gevestigd is.
Helaas is op deze zaterdagmiddag half Nederland op de schaats en druppelen er maar een paar bezoekers binnen. Eén van hen zou zo als rondleider mee kunnen draaien, zoveel weet hij te vertellen over getijden, stromingen, de maan en de sterren. Helaas woont hij in Noord-Brabant en dat is een beetje ver weg. Maar hij liet weer een beetje kennis achter, zoals wel vaker gebeurt door bezoekers. Ook die leermomenten maken deze vrijetijdsbesteding leuk voor de vrijwilligers.
Nieuwe vrijwilligers krijgen een soort opleiding en lopen eerst een tijdje mee. Er bestaat wel een handleiding voor de rondleiding, die een uur duurt. Maar iedere vrijwilliger heeft zo zijn eigen verhaal, zodat niet telkens hetzelfde lesje wordt afgedraaid. Dat maakt het ook spannend voor de rondleiders zelf, van wie de een meer kennis heeft over dit en de ander over dat.
“Veel wetenswaardigheden halen we van internet af”, vertelt Hans Sandbergen. “Maar twee van onze vrijwilligsters, Eveline en Petra, hebben een goede relatie met het Naturalis museum in Leiden. Als we weer eens een stuk skelet hebben gevonden, dat we niet herkennen, gaan zij ermee naar Leiden, waar precies de herkomst en de ouderdom kunnen worden vastgesteld. Zo weten we, dat deze paardenkaak 2000 jaar oud is”. Het Mu-ZEE-um heeft een hele collectie botten, ook van mammoeten. Maar wat ligt, staat of hangt er niet? Tot vliegtuig- en raketbrokstukken aan toe. En natuurlijk de flessenpost, die door de golven wordt bezorgd.
Martin en Bart zijn de schelpenspecialisten en als het maar een beetje heeft gestormd is Martin op het strand te vinden om naar nieuwe vondsten te speuren. Enkele andere vrijwilligers jutten eveneens regelmatig, waardoor de collectie groeit en groeit. En ook door kinderen wordt veel aangebracht, terwijl bezoekers soms terugkeren met iets, dat zij nog thuis hadden liggen en best in de collectie past. Gelukkig mocht enkele jaren geleden van de gemeente de kelder van de Rotonde erbij worden getrokken, waardoor de expositieruimte is verdubbeld. Het blijft passen en meten, maar er is toch ruimte gevonden voor een uitbreiding van de piratenhoek, die meer interactief wordt. De maritieme hoek moet daarvoor een stukje opschuiven.
Ook dat soort klusjes wordt door de vrijwilligers zelf gedaan, evenals kleine verbouwingen. En veel tijd en aandacht moet worden besteed aan de twee met zeewater gevulde aquaria, die de trekpleisters van de collectie vormen. En van nieuwe vondsten worden wetenswaardigheden opgezocht om zo een verhaal aan de collectie toe te voegen. Kortom, ook als er weinig bezoekers zijn, is er altijd wel wat te doen.
De geldmiddelen zijn beperkt. De toegang is gratis, maar een donatie in de bus bij de buitendeur is altijd welkom. De gemeente geeft subsidie in de vorm van gratis behuizing, gas, water en licht. En er zijn enkele sponsors, maar daar blijft het bij. Donateurs in de vorm van Vrienden van het Mu-ZEE-um zouden daarom zeer welkom zijn. Maar de komst van enkele vrijwilligers, die ook willen deelnemen aan deze avontuurlijke hobby, zou al mooi zijn. Genoeg opgejut? Kijk op www.juttersmuseum.nl voor nader contact. Of ga gewoon eens langs, om de zee te “ruiken”.